Ege | Konular

Ege Bölgesi; İzmir

İZMİR

İzmir ili ,kuzeyde Midilli Adası karşısında Türkiye ile Midilli arasındaki kanalın doğal uzantısı olan Dikili Körfezi'nden başlayarak ,Güneyde Küçük Menderes ağzının az ötesine kadar Ege Denizi boyunca uzanır,Kuşadası yakınlarında Çam Limanı Burnu yakınlarındaona erer ve yalnızca Küçük Menderes çevresinde içeriye doğru girer.

İlin doğu sınırları boyunca çeşitli dağlar yer alır.Anadolu'nun batısında kendi adının verildiği körfezi çevreleyen İzmir'in denizden yüksekliği 10 metredir. Bu rakım içlere doğru yükselir.İlin kuzey ve güney sınırlarından 37.40 ; 38.20 kuzey parelelleri (enlem),doğu ve batı sınırlarından da 26.10; 28.30 doğu meridyenleri (boylam) geçer.

İzmir ili sınırları içinde kalan topraklar çöküntü alanlarındaki ovalardan ve dağlardan, oluşmuştur.Kozak,Bozdağ,Zeytinlik,Küçük Çavdar ve Büyük Çavdar ilin en önemli yaylalarıdır.Türkiye'nin en önemli havzalarından Küçük Menderes, Gediz ve Bakırçay İzmir ili sınırları içinde yer almaktadır.İlin kuzey-güney doğrultusundaki uzunluğu yaklaşık 200 km,doğu-batı doğrultusundaki genişliği ise 180 km olup kapladığı alan ise (yüzölçümü) 11.793 kilometrekaredir.

AKARSULAR

İzmir ili akarsu ağını Bakırçay,Gediz,Küçük Menders,Büyük Menderes,ırmakları oluşturur. Balıkesir'in güneyindeki dağlık kütleden doğan Bakırçay kabaca doğu-batı doğrultusunda akarak Çandarlı Körfezi'nde Ege Denizi'ne dökülür. Yazın oldukça çekilen ırmak yağışlı mevsimlerde kabarır ve taşkınlara yol açar.
Uşak -Kütahya il sınırındaki Murat Dağı'ndan kaynaklanan Gediz Irmağı Dumanlı Dağ'ın doğusunda il sınırına girer.Batıya doğru akan ırmak İzmir Körfezi' nin kuzeyinde denize dökülür.Irmağın akım düzeni çok düzensizdir.Yağışlı mevsimlerde taşkınlara yol açar.Gediz Irmağı, İzmir Körfezi'nin iç bölümünde denize dökülmekteydi.Ancak ırmağın deltası hızlı bir gelişme gösterdiğinden körfezin tıkanma tehlikesi belirmişti.Bundan dolayı akrsu ağzı değiştirilerek şimdiki yerine çekilmiştir.Ödemiş'in kuzeyindeki Bozdağ'dan doğan Küçük Menderes Irmağı ilin güney kesimini doğu-batı doğrultusunda keserek Kuşadası'nın kuzeyinde bataklık bir alandan Ege Denizi'ne dökülür.Akış rejimi oldukça düzensiz olan ırmak yağşlara ve kar erimelerine bağlı olarak zaman zaman taşar,yazında çok çekilir.

GÖLLER

İl sınırarı içinde büyük göller yoktur.İldeki küçük göller arasında ;

GÖLCÜK :Ödemiş'in kuzeyinde Bozdağ'ın batısında yer alır.

KARAGÖL : Yamanlar Dağı üzerinde tipik bir krater gölüdür.

BELEVİ GÖLÜ : Torbalı-Selçuk arasında Küçük Menderes'in sol tarafında olup,sığ bir göldür.

ÇAKALBOĞAZ GÖLÜ : Küçük Menderes'in getirdiği alünyonlarla oluşan bir göldür.Tatlı su avcılığının yapıldığı bu göllerin turistik önemi vardır.

DAĞLAR ve OVALAR

İzmir ilinin başlıca yer şekillerini Ege Kıyılarına dik olarak uzanan dağlarla,bunları birbirinden ayıran ve aynı yönde uzanan ovalar oluşturur.
İlin güneyinde,yapılarında kristalen(billurlu) şistlerin yaygın olduğu Aydın Dağları uzanır.Bu dağlar üzerinde en yüksek noktalar CEVİZLİDAĞ (1.732 metre) ve BEYDAĞ (1.672 metre) ' dir.

Menemen'in kuzeydoğusundaki DUMANLIDAĞ (1.098 metre ),il merkezinin kuzeyindeki YAMANLAR DAĞI(1.075 metre ),bunun doğusunda yer alan MANİSA DAĞI (1.510 metre ),Ödemiş'in kuzeydoğusunda bulunan BOZDAĞ (2.159 metre) Manisa İl sınırındaki GÖZLÜBABA DAĞ'ı ( 1.890 metre )ve ÇAL DAĞ'ı (1.430 metre), Kozak 'ın kuzeyindeki MADRA DAĞ'ı (1.338 metre ),Urla Yarımadası'nın kuzeyinde yer alan AK DAĞ (1.218 metre ) ve Kemalpaşa'nın güneyindeki NİF DAĞ'ı (1.510 metre ), MAHMUT DAĞ'ı (1.387 metre) ilin öteki önemli yükseltileridir.

Bu dağların doğrultusunda uzanan başlıca ovalar Bakırçay'ın suladığı BAKIRÇAY OVASI,Gediz Irmağı'nın suladığı GEDİZ OVASI,İzmir Körfezi'nin kuzeyinde genişleyen kesimi olan MENEMEN OVASI ve Küçük Menderes'in suladığı KÜÇÜK MENDERES OVASI'dır.Bu ovalar Ege Bölgesi'nde çeşitli ürünlerin yetiştirildiği tarımın yüksek düzeye eriştiği verimli tarım alanlarıdır.

BİTKİ ÖRTÜSÜ

İlde dağılış gösteren bitki örtüsü Akdeniz İklimi'nin özelliğini taşır.Ancak tarihin eski dönemlerinden beri büyük uygarlıkların kurulduğu,dolayısıyla sürekli bir yerleşme alanı olan ilde doğal bitki örtüsü özellikle yerleşme ve tarım alanları çevresinde insanlarca geniş ölçüde yıkıma uğratılmıştır.

Eski ormanların ortadan kaldırılması sonucu ortaya çıkan maki bitki topluluğu, kimi yerlerde hemen kıyı gerisinde başlayarak 500-600 metre yükseltiye kadar çıkar.Bakırçay,Gediz ve Küçük Menderes vadilerinden içeriye doğru sokulan ve
özellikle güneye bakan yamaçlarda geniş bir yayılış gösteren maki toplulukları daha yükseklerde yerini ormana bırakır.

Kuzey ve güneydeki dağların yamaçlarında 500-600 metreden başlayan bu ormanlar aşağılarda meşe ağaçlarının yayğın olduğu yayvan yapraklı ağaçlardan ,yükseklerde kızılçam ve karaçamların oluşturduğu iğne yapraklı ağaçlardan oluşur.Başka bir çam türü olan fıstık çamlarına Bergama'nın kuzeyindeki MADRA DAĞI'nda rastlanır.Kuru orman yapısındaki bu ormanlarda orman altı çok seyrektir.Ormanlık alanların il toplam yüzölçümündeki payı % 20'dir.

İKLİM

İzmir'de " Yazları sıcak ve kurak,kışları ılık ve yağışlı " olarak tanımlanan "Akdeniz İklimi " hüküm sürer.Oluk biçimindeki Bakırçay,Gediz ve Küçük Menderes vadileri deniz etkisinin içerilere kadar sokulmasını sağlar.Yağış en çok sonbahar ve kış, en az yaz aylarına rastlar.Yaz ayları kurak geçer.Kar yağışları çok azdır ve yılda ortalama 1 günü bile bulmamaktadır.Rüzgar yönü genellikle yaz mevsiminde batı, öteki mevsimlerde güneydoğudadır.

İlin özellikle kıyı kesimi yaz mevsiminin sıcak günlerinde esen, " İMBAT " adı verilen nemli deniz meltemi ile serinler.


Konular